©
©Lathyrus odoratus
Rodzina: Fabaceae – bobowate
Pnącze o słabo rozgałęzionych kanciastych i wyraźnie oskrzydlonych łodygach. Liście są złożone z 2 szerokoeliptycznych lub podługowato-eliptycznych listków. Listek środkowy przekształcony jest w wąsy czepne. Kwiaty motylkowe, (górny płatek zwany żagielkiem, 2 boczne – skrzydełka, płatek dolny – tzw. łódeczka) dość duże, pachnące, zebrane w grona po 4-9 sztuk na długich szypułkach wyrastających z kątów liści. Owocem jest strąk, zawierający po kilka kulistych lub kanciasto spłaszczonych nasion. W uprawie znajduje się od więcej niż 200 lat. Uzyskane w tym czasie odmiany różnią się przede wszystkim terminem kwitnienia i barwą kwiatów. Z uwagi na ich ilość zebrano je w tzw. rasy. I tak mamy:
1. Praecox – odmiany nadające się do uprawy pod osłonami i w gruncie, o dużych kwiatach;
2. Cuthbertson – odmiany wysokości ponad 100 cm, kwiaty średnicy 4-5 cm o płatkach lekko falistych – m.in. ‚Daisy’ – biała, ‚Tommy’ – niebieska, ‚Flora’ -wielobarwna; zakwitają bezpośrednio po odmianach poprzedniej rasy;
3. Spencer – odmiany wysokości do 120 cm, kwiaty średnicy 4-5 cm, często o falistych płatkach i w barwach pastelowych. Nadają się do uprawy gruntowej i zakwitają około 3 tygodni po odmianach rasy Praecox. Należą tu między innymi: ‚Avalanche’ – biała; ‚Lady Fairbairn’ – lilioworóżowa, ‚Mrs Bernard Jones’ -migdałoworóżowa, ‚Noel Sutton’ – niebieska z fioletoworóżowym podbarwieniem.
4. Galaxy – odmiany wysokości do 100 cm, kwiaty średniej wielkości o karbowanych płatkach, zebrane po 5-8 na długich szypułach, np.: ‚Neptune’ – ciemnoniebieska, ‚Venus’ – jasnoróżowa, ‚Jupiter’ – kremowo-różowa.
5. Knee – hi – odmiany wysokości 60-70 cm o bardziej krzaczastym pokroju, kwiaty duże z falistym brzegiem płatków, np. ‚Dunkelrosa’ – ciemnoróżowa, ‚Lavendel‚ – lawendoworóżowa.
6. Multiflora – odmiany wysokości 2-2,5 m, kwiaty duże, nieco pofalowane, słabiej pachnące, zebrane po 5-8 na długich szypułach. Doskonałe na kwiat cięty do uprawy w zimnej szklarni.
7. Zvolanek – kwiaty zebrane po 5-7 na szypule długości do 50 cm. Doskonałe na kwiat cięty.
Jeśli ktoś chce uprawiać groszek na kwiat cięty w posiadanych szklarenkach czy oszklonych i choć minimalnie ogrzewanych werandach ewentualnie w gruncie to powinien wybrać rasy o długich i sztywnych szypułach, np. Grupa Mammut i Royal. Z nowości warto wspomnieć o Grupie Winter Elegance z rasy Multiflora o bardzo dużych kwiatach. Odmiany z tej grupy są odporne na opadanie pąków kwiatowych w wyniku wahań temperatury.
Występowanie
Sycylia i południowa Italia to kraj pochodzenia
Wysokość
W naturze do około 2,5 metra w uprawie w zależności od odmiany od 50 do 150 cm.
Termin kwitnienia
Groszek pachnący kwitnie krótko, od końca czerwca do początków sierpnia. Musimy pamiętać, że tworzenie się nasion powoduje zahamowanie kwitnienia, aby więc utrzymać długo kwitnące rośliny, należy usuwać pędy z przekwitłymi kwiatami.
Kolor kwiatu
Kwiaty mogą być białe, różowe, czerwone, niebieskie i fioletowe w różnych odcieniach, rzadziej dwubarwne.
Stanowisko
Wymaga stanowiska słonecznego lub półcienistego.
Wymagania
Ponieważ w większości jest pnączem, tradycyjnie obsadza się nim płoty, siatki ogrodzeniowe i balkony. Jednakże ze względu na przyjemny, charakterystyczny zapach i piękne, pastelowe barwy jest także uprawiany na kwiat cięty. Są wyhodowane specjalne, niskie odmiany o sztywnych pędach do uprawy na kwiat cięty wykorzystywane przede wszystkim w szklarniach bo brak podpór to mniejsza pracochłonność, a więc i niższe koszty.
Groszek pachnący wymaga gleb żyznych, umiarkowanie wilgotnych, o dużej zawartości wapnia(pH 7,0 – 7,5), potasu, a szczególnie fosforu oraz starannie uprawionych. Stanowisko pod groszek należy obficie nawieźć kompostem ogrodniczym (50kg na 10 m2). Nie znosi on gleb świeżo nawiezionych obornikiem więc nie siać go przy ogórkach. W okresie wegetacji, najlepiej przed kwitnieniem, należy jednorazowo zastosować mieszankę nawozów mineralnych o zmniejszonej ilości azotu w dawce 0,5 kg na 10 m2 lub nawóz do pomidorów w dawce podanej na opakowaniu.
Roślina uprawiana w pojemnikach z uwagi na ograniczoną ilość podłoża musi być zasilana co drugie podlewanie połową dawki. W skrzynkach musimy zapewnić stale wilgotne podłoże. Trudno też zastosować siew partiami, należy natomiast regularnie usuwać przekwitłe kwiaty.
Rozmnażanie
Nasiona wysiewa się pod koniec kwietnia wprost do gruntu w razie chłodu można się zabawić i nakryć np. słoikami. Nasiona w każdym rzędzie powinny znaleźć się co 5 cm. Po wzejściu, rośliny w rzędzie przerywa się i zostawia siewki co 15-20 cm. Groszek wysiany w tym terminie zakwita w połowie czerwca. Ponieważ kwitnienie trwa około 3 tygodni, należy wysiewać nasiona sukcesywnie w odstępach 2-3-tygodniowych, żeby mieć kwiaty aż do jesiennych przymrozków. Kiedy siewki mają około 15 cm należy obsypać je ziemią i tuż nad liśćmi uszczyknąć dla lepszego rozkrzewienia. Istnieje również możliwość uprawiania groszku z rozsady. Dotyczy to sytuacji, gdy uprawiamy szczególnie wartościowe odmiany lub mamy mało nasion. Nasiona wysiewa się w marcu po 5-6 sztuk do doniczek o średnicy 10 cm. Rośliny wschodzą po 6-10 dniach. W czasie wzrostu rośliny należy podlewać umiarkowanie i starać się utrzymać jak najniższą możliwą temperaturę. Przed wysadzeniem do gruntu wymagają hartowania. W ten sposób uzyskane rośliny kwitną o 2-3 tygodnie wcześniej, czyli pod koniec maja lub na początku czerwca. Gdy rośliny osiągną wysokość 10-15 cm, uszczykuje się pędy nad liśćmi, co spowoduje lepsze ich rozkrzewienie. Tak uprawiany groszek najprawdopodobniej będzie wymagał podpór. Można je wykonać z cienkich gałązek.
Choroby
Podatny na mączniaka prawdziwego.
Uwagi
W uprawie gruntowej liście dość szybko zasychają od dołu i trzeba posiać przed groszkiem dobrze krzewiące się rośliny o wysokości do 30 – 50 cm by tę nieciekawą właściwość przysłoniły.
Nazwa łacińska Lathyrus pochodzi od greckich słów: la — bardzo, thouros — gwałtowny i nawiązuje do szybkiego wzrostu rośliny.
Przypisy
Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:
‚Crimson Cherub’ – http://www.sweetpea-seed.com/dwarf/crimsoncherub.html