Zaluzianskya ovata

©

©Zaluzianskya ovata

Opis

Rodzina: Scrophulariaceae

W swym naturalnym środowisku jest krótkowieczną byliną. U nas jako bylinę mogą ją potraktować posiadacze widnych i chłodnych pomieszczeń.

Roślina ma delikatnie pachnące, zimozielone, niewielkie, lekko mięsiste i owłosione liście o ząbkowanym brzegu. W czasie przechowywania starsze liście mogą czerwienieć. Główną cechą ozdobną są pojedyncze kwiaty na końcach długich szypułek. Wyrastają one z kątów górnych liści. Posiadają mocny lecz przyjemny zapach. Ponieważ zapylane są przez ćmy, dlatego otwarte są od późnego popołudnia do godzin rannych. Na czas największej operacji słonecznej zamykają się.

Występowanie

Jest endemitem dla Republiki Południowej Afryki.

Wysokość

U nas rzadko przekracza 20 cm. Lecz w sprzyjających warunkach może osiągnąć do 30 cm. Pędy przyrastają w trakcie kwitnienia.

Termin kwitnienia

Uprawiana jako bylina zakwita wiosną najczęściej pod koniec maja lub w czerwcu. Siewki zakwitną około 2-3 tygodni później.

Kolor kwiatu

Zewnętrzna część płatka jest delikatnie buraczkowa, a wewnętrzna biała.

Stanowisko

U nas wyłącznie pełne słońce.

Wymagania i pielęgnacja

Na naszym rynku jest to jeszcze rzadkość. Uprawiana jako roślina roczna w gruncie wymaga dość zasobnej gleby, która dobrze utrzymuje wilgoć. W czasie upałów należy ją podlewać by utrzymać ładne kwitnienie. Ponieważ na początku, jak większość bylin, nie jest szczególnie okazała należy siewki uszczyknąć i sadzić znacznie gęściej niż przewiduje instrukcja jaka zwykle załączana jest do nasion. Naprawdę ładną kępkę uzyskuje się po około 2 latach co u nas jest niemożliwe.

Kto posiada widne pomieszczenie z temperaturami powyżej 8 ⁰C może posadzić roślinę do doniczki latem wystawionej na zewnątrz, a na zimę zabieranej do pomieszczenia. Przy takiej uprawie musimy pamiętać by ziemia była bardzo przepuszczalna. Kto nie dysponuje kompostem i bazuje na ziemi kupnej powinien w sposób bezwzględny wymieszać ją z przynajmniej 1/3 objętości jakiegokolwiek rozluźniacza. Roślina jest bardzo wrażliwa na nadmiar wody zimą. Zbity pod wpływem wody torf zawsze będzie mokry. Miejmy to na uwadze. Ponieważ jest to roślina zimozielona więc podlewać musimy. Ilość wody zimą zależy od temperatury przechowywania. Zawsze jednak powinno jej być mniej niż w okresie wegetacji. Jeśli kupiliśmy ziemię z nawozem o spowolnionym działaniu wystarczy go nam na około 3 miesiące. Potem trzeba dokarmiać. Po kwitnieniu używajmy nawozu o w miarę zrównoważonym składzie np. uniwersalny biohumus. Wiosną jeśli przesadzamy w standardową ziemię już po miesiącu dokarmiajmy nawozem do roślin kwitnących. Pozwoli on wytworzyć roślinie więcej pąków.

Uprawiana czy to w gruncie czy w donicy będzie wymagała przycięcia po kwitnieniu. Traktowana jako bylina rozkrzewi się i kolejnej wiosny będzie więcej kwiatów.

Rozmnażanie

Rozmnażamy przez sadzonki wykorzystując to co ścięliśmy z rośliny po kwitnieniu lub w każdym terminie z wierzchołków pędów niekwitnących. Nie powinno być problemu z ukorzenianiem się sadzonek.

Wysiew nasion też nie stwarza kłopotów. Zawsze jednak rośliny z nasion będą kwitły później.

Co do nasion mała uwaga. Nie nastawiajmy się, że ćmy zrobią to za nas. Dla bezpieczeństwa każdego roku sami zapylmy kilka kwiatów. Nasiona zawsze trzeba mieć ponieważ z natury jest to bylina krótkowieczna i nigdy nie wiadomo kiedy powie pas.

Choroby i szkodniki

Na razie brak danych.

Zastosowanie

W naszym klimacie jest świetną rośliną do pojemników wszelkiej maści, stojących w miejscach gdzie wieczorem przebywamy. Możemy wówczas napawać się tym przyjemnym zapachem. Nie oznacza to, że nie można jej uprawiać praktycznie wszędzie, zarówno na skalniaku czy brzegu rabaty.

Uwagi

Nazwa rodzaju ”Zaluzianskya” to ukłon w kierunku Adama Załużańskiego czeskiego wykładowcy Uniwersytetu w Pradze w 16-tym wieku, który jako pierwszy postulował oddzielenie botaniki od nauk medycznych.

A

A

A

Przypisy

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

Liście zimą – http://www.plantdatabase.co.uk/Zaluzianskya_ovata

ZO- http://www.flickr.com/photos/hortoris/4282199909/

Kwiat – http://www.flickriver.com/photos/tim-waters/tags/plants/

Kompozycja – http://www.phoenixperennials.com/