©
Melampyrum arvense
Opis
Rodzina: Orobanchaceae
U nas wprawdzie nie ma mody na rośliny rodzime. Tylko w USA spotkałam się z ogrodami komponowanymi wyłącznie z tamtejszych roślin. Mam jednak nadzieję, że komuś ta roślina się spodoba. Mieszkańcy Lubelszczyzny i pobliskich rejonów mają ten gatunek prawie na wyciągnięcie ręki. W pozostałych regionach południowej Polski występuje rzadko.
Jest to roślina półpasożytnicza, która swe przyssawki wtapia do korzeni przede wszystkim traw, czerpiąc stamtąd część potrzebnych jej składników. Mając potrzebnego żywiciela wytworzy bardziej rozgałęzioną łodygę i okazalsze kwiatostany. Jeśli nie polubi danego jej żywiciela będzie mieć pojedynczy pęd i krótki kwiatostan.
Liście na pędach są ułożone naprzeciwlegle, w kształcie są lancetowate, całobrzegie i pozbawione ogonka, czyli siedzące. Na każdym odgałęzieniu pędu mamy kwiatostan złożony z pierzasto powycinanych podsadek kwiatowych i dwuwargowych kwiatów wyrastających w kątach podsadek, mające do 3 cm długości. Kwiaty są spłaszczone. Całość tworzy walcowaty kłos. Pyłek i nektar tych roślin stanowi ulubiony pokarm trzmieli. Owocem jest płaska, eliptyczna kapsułka z czterema dość dużymi nasionami. Nasiona mają tzw. elajosom, czyli białkowo-tłuszczowy organ na zewnątrz nasiona, stanowiący ulubiony pokarm mrówek, i to one roznoszą nasiona w naturze. Trzeba jeszcze dodać iż nasiona zawierają glikozyd zwany aukubiną i z tego powodu są one dla nas lekko trujące.
Występowanie
Gatunek występuje w całej Europie i południowo-zachodniej Azji. W Turcji jest uciążliwym chwastem w zbożach i kukurydzy.
Siedliskiem są gleby zasadowe. Porasta pobocza dróg, miedze, pastwiska.
Wysokość
W zależności od rodzaju żywiciela, rzadko jednak przekracza 50 cm.
Termin kwitnienia
Od początku czerwca do końca sierpnia.
Kolor kwiatu
Przeważnie karminowe podsadki i kwiaty karminowe w połączeniu z żółtym. Rzadko lecz są egzemplarze z jasnożółtymi podsadkami.
Stanowisko
Preferuje miejsca ciepłe i słoneczne.
Wymagania i pielęgnacja
Gleby muszą być przepuszczalne i zawierać dużo wapna. Poza tym roślina nie ma większych wymagań. Ponieważ w ogrodach trawnika raczej nie brakuje to w jego bezpośredniej bliskości posadźmy roślinę. Sadząc sadzonki gęsto będziemy mieć ładną kępkę. Dobrym żywicielem jest także każda roślina motylkowa jak łubin, koniczyna, wszystkie gatunki żarnowca czy szczodrzeńca itp. rośliny których kwiaty zbudowane są z żagielka i łódeczki.
Rozmnażanie
Nasiona wysiewamy albo wprost do gruntu i siewki przerywamy, albo w pomieszczeniach i mamy wcześniej zakwitające rośliny.
Przy zbiorze nasion odrzućmy od razy te słabo wypełnione, z nich raczej nic nie będzie.
Choroby i szkodniki
Brak
Zastosowanie
W ogrodach to roślina drugiego planu na rabatach. Można sadzić jako uzupełnienie rabat z krzewami. Nie sadzimy w pobliżu drzew i krzewów iglastych, bo te lubią kwaśne ziemie, a nasz gatunek wręcz przeciwnie.
W donicach można ją sadzić, ale jako element większej kompozycji. Jak będzie sama nie zawiąże kwiatostanów.
Uwagi
Nazwa rodzaju ”Melampyrum” pochodzi od greckiego słowa ‘melas’ μέλας = czarny i słowa ‘puros’ πυρός = pszenica. Jest to trochę mylące bowiem nasiona są brązowawe, pigment zwany melatoniną jest w naturze ciemnobrązowy.
Nazwa gatunku ”arvense” to łaciński przymiotnik oznaczający iż coś pochodzi ‘z pola, z łąki’.
Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:
Kwiaty – http://luirig.altervista.org/flora/taxa/index1.php?scientific-name=melampyrum+arvense
Podsadki – http://www.actaplantarum.org/acta/galleria1.php?aid=2384
Nasiona – http://www.s231645534.websitehome.co.uk/Crested Cow-wheat ecology.htm
Pokrój+środowisko – http://www.biopix.dk/ager-kohvede-melampyrum-arvense
Dodaj komentarz