Błystek okazały

©

©Lampranthus spectabilis

Opis

Rodzina: Aizoaceae

Jest to niski i szybko rozprzestrzeniający się sukulent o liściach zbliżonych wyglądem do dobrze znanej portulaki. Cechą charakterystyczną roślin z tego rodzaju jest drewnienie dolnej części pokładających się pędów wraz z wiekiem. Ogólnie jest to krótkowieczna bylina.

Liście na pędzie rosną parami. Są mięsiste, szarozielone i od cylindrycznych do prawie trójkątne w kształcie. Na słońcu często czerwienieją. Duże, stokrotkowate kwiaty pojawiają się na końcach pędów. W pełni otwarte są tylko podczas słonecznej pogody. Owocem jest niewielka torebka otwierająca się tylko podczas deszczu lub bardzo wilgotnej pogody. Jest to przystosowanie się roślin do uwalniania nasion wówczas kiedy aura jest sprzyjająca dla szybkiego wzrostu nowych roślin.

Ponieważ w angielskiej Kornwalii te rośliny dobrze zimują w gruncie powstało tam szereg odmian hybrydowych czyli uzyskanych przez krzyżowanie co najmniej dwóch różnych gatunków. Dla przykładu przytoczę kilka „Tresco Fire”, „Tresco Brilliant, ” Tresco Red ‚i inne.

Występowanie

Roślina pochodzi z RPA. Siedliskiem są gorące, latem przesychające gleby na terenach do 800 metrów npm.

Wysokość

Z racji pokładających się pędów gatunek nie jest wyższy jak 30 cm. Odmiany mogą mieć znacznie mniej.

Termin kwitnienia

Jest to gatunek, który potrafi kwitnąć od wiosny do jesieni. Jednak z różnym nasileniem. Masowe wiosenne kwitnie trwa około 5 lub 6 tygodni. Potem ilość kwiatów spada. W naszym klimacie należy rośliny ostro przyciąć. Nawet jeśli jesienna aura nie pozwoli na powtórne kwitnienie, to utrzymamy zwartą kępkę liści, która będzie ozdobą samą w sobie. Rośliny nie przycinane mają często bardzo niechlujny wygląd.

Kolor kwiatu

Gatunek ma kwiaty czerwono-purpurowe, bardzo rzadko białe.

Stanowisko

Pełne słońce i osłonięte stanowisko.

Wymagania i pielęgnacja

Podstawowym warunkiem dobrego wzrostu i kwitnienia jest bardzo przepuszczalna gleba. Czasem literatura podaje, że gleby powinny być jałowe. Nic bardziej mylnego. Na takich glebach uzyskamy wprawdzie masę liści lecz pojedyncze kwiaty. Dla pojawienia się masowego kwitnienia roślina potrzebuje gleb ciepłych, może nie nazbyt wilgotnych, ale przynajmniej przeciętnie zasobnych w łatwo dostępne składniki pokarmowe. Dlatego doradzam wymianę słabych ziem na kompost w miejscu gdzie będzie roślina rosła. Kiedy pojawią się pąki warto roślinę zasilać rozpuszczalnym nawozem do pelargonii. Nawóz ten oprócz dobrze skomponowanych składników głównych ma również cały zestaw mikroelementów w łatwo przyswajalnej formie. Na pewno roślina odwdzięczy się masowym i długim kwitnieniem. Ponieważ w naszym klimacie ta roślina nie przetrwa zimy więc około sierpnia przesadzamy odcięty fragment kępy do doniczki i dalej uprawiamy na parapecie. Można oczywiście wziąć sadzonki podobnie jak u pelargonii. Kiedy roślina podejmie wzrost w doniczce można ją przyciąć by się jeszcze bardziej rozkrzewiła. Wiosną pobieramy sadzonki i znów mamy czym obsadzić rabatę. Ponieważ roślina jest krótkowieczna trzeba zawsze mieć jeden pojemnik na zapas.

Roślinę z powodzeniem możemy uprawiać na stałe w pojemnikach i to zarówno tych wiszących jak i tych stojących. Warto do uprawy przeznaczyć pojemnik dość spory, bo jest to roślina która szybko go wypełni. Jeśli będziemy przy tym sposobie uprawy bazować wyłącznie na kupnej ziemi, to nie wolno nam zapomnieć o dobrym drenażu i wymieszaniu ziemi ze żwirem. Nawet chwilowy nadmiar wody przy korzeniach skończy się gniciem korzeni. Z tego powodu podlewamy jak wierzchnia 3-4 cm warstwa ziemi przeschnie. Jeśli zanosić się będzie na mokre lato postawmy donicę na wspornikach by woda łatwo odpływała. Przy tym gatunku sprawdzi się doskonale nawóz o spowolnionym działaniu. Standardowe ziemie po 6 tygodniach zaczynamy nawozić nawozem do pelargonii bądź surfinii. Przez zimę podlewanie dostosowujemy do warunków w jakich roślina zimuje, ale z racji braku światła roślina zwolni wzrost, więc i my ograniczamy podlewania do rozsądnych rozmiarów.

Mrozoodporność

Roślina ze strefy USDA 9a. Więc przetrwa delikatny przymrozek, jeśli trwa króciutko. Nie radzę jednak sprawdzać tych danych, więc nie dopuszczajmy by w miejscu zimowania temperatura spadała poniżej +7 ⁰C.

Mieszkańcy okolic Szczecina mogą spróbować przezimować pod solidnym okryciem i na to nakładamy odwróconą szeroką doniczkę jako zabezpieczenie przed nadmiarem wody. Warunkiem, będzie spora ilość śniegu i dobrze osłonięte miejsce.

Rozmnażanie

Roślina może być uprawiane zarówno z nasion jak i sadzonek. Odmiany hybrydowe wyłącznie przez sadzonki. Zarówno sadzonki jak i nasiona potrzebują wilgotnego lecz ciepłego podłoża. 

Nasiona najlepiej wysiać do zamykanego pojemnika i postawić na ciepłym(nie gorącym) kaloryferze. Natomiast pojemnik z sadzonkami stawiamy na parapecie lecz podkładamy choćby zwykłą deskę do krojenia pod pojemnik. Sadzonki powinny mieć od 8 do 10 cm i usunięte liście z dolnego węzła. Warto je zostawić na przynajmniej 2 godziny by rany obeschły. Zarówno ukorzenianie się sadzonek jak i wschody nasion nie sprawiają kłopotów.

Choroby i szkodniki

Roślina wrażliwa na mączniaka prawdziwego.

Zastosowanie

Uprawiane na rabatach czy skalniakach muszą być traktowane jako rośliny roczne. Te uprawiane w pojemnikach można zimować nawet w mieszkaniu. Jedynie należy im zapewnić maksimum światła.

Uwagi

Nazwa rodzaju ”Lampranthus” pochodzi od dwóch greckich słów ‚lampros’ = jasne, błyszczące i ‚anthos’ = kwiat. Jest to odniesienie do jaskrawych kolorów kwiatów.

Nazwa gatunkowa ”spectabilis” pochodzi z łaciny i tłumaczy się na ogół jako okazały.

A

A

A

Przypisy

---

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

L S – http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lampranthus_spectabilis

Pokrój – http://www.costatropicaloasis.com/succulent-of-the-week-lampranthus-spectabilis/

Sadzonki – http://cactusvalencia.blogspot.com/

Na balkonie – http://images.mooseyscountrygarden.com/