Tojeść gęstokwiatowa

©

©Lysimachia congestiflora

Opis

Rodzina: Primulaceae

Synonimy: Lysimachia procumbens.

W naturze jest to krótkowieczna bylina tworząca nawet dość spore dywaniki, jako że rozrasta się dzięki rozłogom, a także płożące się pędy ukorzeniają się w węzłach. Pędy dorastają do 50 cm długości. Liście są jajowate lub lancetowate do 5 cm długości. Kwiaty w kształcie małej miseczki o średnicy 2-2,5 cm. Umieszczone są one w kątach liści, które rozmieszczone są dość gęsto i kwiaty sprawiają wrażenie jakby były zebrane w główkowate kwiatostany. Mają one bardzo delikatny zapach. Z uwagi na produkowany nektar większość kwiatów zostaje zapylonych. Owocem jest prawie okrągła torebka z wieloma drobnymi nasionami.

Do tej chwili dopracowano się kilku odmian. Najczęściej uprawiane są te o pstrych liściach jak również są odmiany o liściach zabarwionych na czerwono-brązowy kolor.

Jest odmiana o nazwie ‘Zidie’ która pochodzi z naturalnej mutacji, więc można ją rozmnażać z nasion, lecz zawiązuje ich znikome ilości. Jej liście mają fioletowo-brązowe podbarwienia. Na nasz rynek jeszcze pewnie długo nie trafi, lecz w razie czego warto wiedzieć. Mutanta tego znaleziono na terenie Chin.

Występowanie

Roślina jest popularna w południowej, południowo-zachodniej i środkowej części Chin o subtropikalnym klimacie i częstych monsunach. Siedliskiem są rowy, pobocza dróg, brzegi pól ryżowych, wilgotne obrzeża lasów na wysokości od 200 do 1200 m npm. Poza Chinami występuje także w następujących krajach Birma, Nepal, Sikkim, Tajlandia , Wietnam.

Wysokość

Około 10 cm.

Termin kwitnienia

Ponieważ najczęściej kupujemy kwitnące sadzonki, dlatego roślina mocno kwitnie od maja do początku lipca. Później ilość kwiatów spada i pod koniec sierpnia zaczyna się kolejne masowe kwitnienie, które może trwać do przymrozków.

Kolor kwiatu

Żółty z ciemnoczerwoną gardzielą.

Stanowisko

W swym naturalnym środowisku roślina preferuje półcień, ale tam jest znacznie cieplej. U nas przy uprawie w pojemnikach, które starannie podlewamy można z powodzeniem wystawić na pełne słońce. Natomiast na rabatach gdzie podlewamy rzadko, rośliny posadźmy tak by miały trochę cienia w czasie najgorętszych godzin dnia.

Wymagania i pielęgnacja

Co do gleb roślina nie jest wybredna, wymaga by były przepuszczalne. Oczywiście znacznie lepiej się rozwinie i mocniej będzie kwitła na glebach w miarę zasobnych i lekko wilgotnych. Zarówno na glebach słabych, piaszczystych jak i na mocniejszych glinach nie żałujmy kompostu przygotowując miejsce pod roślinę. Kiedy jeszcze dostanie od nas trochę wody w czasie letnich upałów i nawozów jakie pozostaną nam w konewce po podlaniu skrzynek będzie zupełnie szczęśliwa.

Po posadzeniu rozsady można ją uszczyknąć by się mocniej rozkrzewiła. Kiedy skończy się wiosenne, obfite kwitnienie, również można skrócić pędy mniej więcej o 1/3 długości. Roślina uruchomi pąki śpiące i wybije więcej pędów, więc kwitnienie jesienne może być znacznie obfitsze. Uprawiając w pojemnikach należy podlewać tak by ziemia była cały czas wilgotna i co drugie podlewanie dać nawóz do roślin kwitnących lecz połowę dawki. Latem tuż po przycięciu rośliny, raz lub dwa można dać nawóz do roślin zielonych by wspomóc wybijanie pędów. Potem znów wracamy do nawozu do roślin kwitnących.

Pod koniec lata można wybrać najzdrowszy okaz i przeznaczyć go na roślinę mateczną. Doniczkę z taką rośliną zimujemy w widnym i chłodnym pomieszczeniu. Temperatura zimą nie powinna przekraczać 10 ⁰C. W takich warunkach rośliny zwalniają wzrost i brak mocno wyciągniętych pędów. W lutym przenosimy na parapet w mieszkaniu. Roślina zdrowo ruszy i będziemy mieć sporo pędów na sadzonki wierzchołkowe. Po pobraniu sadzonek rośliny nie wyrzucamy, odbije z pozostawionych pędów, lecz na kolejną roślinę mateczną wybierzmy świeży egzemplarz.

Mrozoodporność

Dane na temat dolnej strefy mrozoodporności trochę się wahają. Najczęściej przyjmuje się iż jest nią USDA 7a z temperaturami do -17,7 °C. Jak wiadomo u nas nawet w tej strefie mrozy bywają większe. Można spróbować solidnie roślinę okryć i jeszcze postawić nad nią coś nieprzemakalnego np. odwróconą doniczkę. Tym sposobem sprawdzimy czy na naszym terenie uda nam się przezimować w gruncie. Dotyczy to jednak samej strefy 7 jak i blisko przylegającej strefy 6b.

Rozmnażanie

Jeśli dokonujemy samodzielnego wysiewu nasion to nie przykrywamy ich ziemią, a jedynie cienko samym drobnym wermikulitem lub perlitem. Siewki pikujemy jak mają 2 liście właściwe. Kiedy mają 4 liście właściwe można przystąpić do uszczyknięcia w celu rozkrzewienia sadzonki. O jednym trzeba pamiętać, to roślina cieplejszych stref i temperatura wilgotnej przecież ziemi nie może spaść poniżej 18 ⁰C. Optymalna temperatura podłoża podczas kiełkowania to 20-22 ⁰C. Wysiewy można postawić na ciepłym kaloryferze lub użyć podgrzewanej mnożarki.

Obsadzając doniczkę o średnicy 20 cm dajemy 3 sadzonki, a jeśli są słabsze to cztery.

Choroby i szkodniki

Wszystkie gatunki tojeści są podatne na rdzę i plamistość liści.

Ze szkodników trzeba uważać na mszycę. Zwalczanie jest trudne bo opryski często uszkadzają liście.

Zastosowanie

U nas najczęściej wykorzystujemy roślinę do obsadzania wszelkiej maści pojemników. Z powodzeniem można wykorzystać ją jako element rabat czy skalniaków. Tam gdzie jest w stanie przezimować można ją wykorzystać do zadarniania niewielkich skarp czy innych niewielkich placyków.

Uwagi

Nazwa rodzaju ”Lysimachia” pochodzi od imienia króla starożytnej Sycylii, który zwał się Lysimachus. Legenda głosi, iż uspokoił on szalonego wołu zmuszając go do wypicia wywaru z rośliny należącej dzisiaj do tegoż rodzaju. Jak wiadomo różne gatunki tojeści służą w medycynie od dawna.

Nazwa gatunku ”congestiflora” pochodzi od łacińskiego słowa ‚congestus’ = zatłoczony, stłoczony, zapchany itp. Chodzi oczywiście o gęsto stłoczone kwiatki, jako że flora w łacinie to kwiat.

A

A

A

Przypisy

---

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

LC – http://davesgarden.com/guides/pf/showimage/357284/

2 rodzaje tojeści – http://davesgarden.com/guides/pf/showimage/131165/#b

‚Sunset’ – http://www.pinterest.com/pin/47076758577810066/

Przy ścieżce – http://www.garden-share.com/photo/dsc1495-1

M Sun – http://blogs.yahoo.co.jp/tri_anthus/4196927.html

Z pelargonią – http://forum.jardinage.net/viewtopic.php?p=1090911&sid=21e56c

Midnight Sun –http://noharano.jugem.jp/?eid=407&guid=ON&view=mobile&tid=6

Roślina zadarniająca – http://www.onlineplantguide.com/Plant-Details/1590/

Wisząca – http://www.wellgrowhorti.com/Pictures/

Pod hortensją – http://apalacheehills.com/PlantWeb/LysimachiaGolden.html

Czerwonolistna – http://www.pinterest.com/pin/189291990558970942/

Septorioza – http://www.commanster.eu/commanster