Goryczuszka austriacka

©

Gentianella austriaca

Opis

Rodzina:Gentianaceae

Dla lubiących mieć ciekawostki w ogrodzie i podróżujących po świecie dzisiaj przedstawiam rzadko jeszcze uprawianą roślinę dwuletnią.

Łodygi wzniesione, często rozgałęzione u podstawy. Dolne liście odwrotnie jajowate, górne lancetowate. Brak owłosienia. Kwiatostanem jest baldachogrono. Pojedyncze kwiaty są dzwonkowate i mają wieniec włosków u wylotu z gardzieli. Ważne dla oznaczenia gatunku, łatki kielicha są prawie równej długości co korona i wycięcia między łatkami kielicha są zaokrąglone. Sam kwiat ma do 5 cm długości. Owoce to niewielkie torebki z wieloma drobnymi nasionkami.

Występowanie

Naturalnie występuje na dość dużym obszarze Alp Wschodnich, od Austrii przez Węgry po Słowenię. Rośnie na skałach i w szczelinach skał, pastwiskach i łąkach górskich, często na wapieniu, ale nie unika ziem krzemianowych.

Wysokość

Im chłodniej i więcej światła tym roślina niższa. Przeciętnie między 5 a 25 cm.

Termin kwitnienia

Należy do goryczuszek później kwitnących. Z reguły zaczyna kwitnąć w lipcu. W dolinach może nieco wcześniej. Kwitnie często do przymrozków.

Kolor kwiatu

Płatki najczęściej fioletowo-karminowe. Włoski na swych końcach jaśniejsze.

Stanowisko

Jest rośliną górską, a w górach zawsze jest chłodniej. Dlatego najlepszym stanowiskiem na nizinach byłaby wystawa południowo-wschodnia. Roślina powinna mieć co najmniej 8 godzin rannego światła.

Wymagania i pielęgnacja

Wielkich wymagań roślina nie ma. Podstawowym jest przepuszczalność stanowiska. Mimo to najładniejsze kwitnienie osiągniemy na glebach wprawdzie przeciętnie żyznych lecz dobrze gospodarujących wodą. Dostęp do wilgoci w czasie letnich upałów pozwoli uzyskać zjawiskowe kępki.

Mrozoodporność

Dolna strefa odporności to USDA 5a z temperaturami do -28,8 ⁰C. Oczywiście pod warunkiem dostatecznej przepuszczalności podłoża.

Rozmnażanie

Ponieważ kwiaty są przedprątne, to znaczy najprzód dojrzewa słupek, a pylniki otwierają się kiedy znamię słupka zasycha, więc zapylanie może nastąpić tylko pyłkiem z innego kwiatu. Dokonują tego motyle i błonkówki.

Podstawową sprawą jest, by nasiona były świeże. Szybko tracą zdolność kiełkowania. Nasiona wysiewamy jeszcze jesienią. Najlepiej do koszyczka na cebule, który dołujemy w gruncie i wysiewy zabezpieczamy przed nadmiarem zimowych opadów. Wiosną powinny pojawić się siewki. Są to bardzo małe roślinki i trudno je pikować. Jeśli nie rosną za gęsto warto nieco poczekać i zrobić to kiedy da się bezpiecznie wziąć w palce.

Nasion w sklepach nie kupimy, trzeba je zebrać samemu. W Austrii jeszcze nie są pod ochroną więc nie trzeba mieć zezwolenia.

Choroby i szkodniki

Brak wiarygodnych danych.

Zastosowanie

Skalniaki, brzegi rabat, pojemniki jesienią dołowane w gruncie.

Uwagi

Nazwa rodzaju ”Gentianella” jest zdrobnieniem i oznacza po prostu małą goryczkę. Chodzi oczywiście o wielkość kwiatu.

A
A
A
Przypisy

---

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

GA – http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Gentianella_Austriaca_Rax_Niederoesterreich_DSC_5040w.jpg

Wieniec – http://www.zaplana.net/flowers/asp/display_flower.asp?name=Gentianella+austriaca

Kwiatostan – http://www.panoramio.com/photo/14150074

Pokrój – http://www.phytoimages.siu.edu/imgs/Cusman1/r/Gentianaceae_Gentianella_austriaca_53787.html

W naturze – http://www.botanische-spaziergaenge.at/viewtopic.php?f=62&t=118

Widok z góry – http://www.flickr.com/photos/marionwe/5143422395/in/set-72157625306629340/