©
©Teloxys aristata
Opis
Rodzina: Chenopodiaceae
Synonim: Chenopodium aristatum
To co tak naprawdę stanowi swoistą wartość ozdobną to są zasychające kwiatostany.
Korzenie cienkie wiązkowe i krótkie do 10 cm. Nad ziemią silnie rozgałęzione pędy tworzące prawie kulista formę. Liście na pędzie do 7 cm długości i 8 mm szerokości, naprzemianległe, lancetowate lub liniowe te niżej położone posiadają krótki ogonek, a górne są siedzące. Wyrastający z kątów górnych liści kwiatostan ma formę piramidalną i złożony jest z ogromnej ilości bardzo maleńkich kwiatów. Nasiona są czarne, zaokrąglone, kiełkują wiosną kolejnego roku. Kiedy nasiona dojrzeją rośliny łatwo wyciągnąć z ziemi. Z tego powodu silne wiatry na rozległych stepach tworzą z pędów swoiste kule pędzone przez wiatr. Tak roślina rozsiewa swoje nasiona i zasiedla coraz to nowe tereny.
W momencie dojrzewania nasion zmienia się kolor rośliny na coraz bardziej karminowy. W tym też czasie gubi liście i na pędach pozostają tylko owocostany złożone z ogromnej ilości drobniutkich torebek nasiennych. Całość przypomina pianę. Stąd jej popularna nazwa ‚Piana Morska’.
Występowanie
Naturalnie rośnie na ogromnym terenie od północnej i wschodniej części Mongolii, po północne i północno-wschodnie Chiny i Koreę. Nawet na Alasce. Jest chwastem w uprawach, rośliną lubiącą tereny stepowe, a także rośliną ruderalną, porastającą wszelkie tereny zmienione przez człowieka.
Wysokość
Przeciętnie do 35 cm.
Termin kwitnienia
Pędy kwiatowe mogą pojawić się już w końcu maja. Z reguły jest to czerwiec. Prawdziwe kwitnienie zaczyna się około początku lipca. Od tego momentu zaczyna się zmiana barwy rośliny.
Kolor kwiatu
Bez znaczenia z uwagi na wielkość.
Stanowisko
Uprawiamy w pełnym słońcu.
Wymagania i pielęgnacja
Roślina urośnie w prawie każdej glebie z wyjątkiem gleb podmokłych. Najlepsze jednak rezultaty uzyskamy na glebach dobrze przepuszczalnych lecz żyznych i umiarkowanie wilgotnych. Odczyn gleby lekko kwaśny lub obojętny.
Przy uprawie w pojemnikach wymieszajmy kupną ziemię z dużą ilością żwirku lub grubego piasku. Dla niej zbity pod wpływem wody torf jest nie najlepszym podłożem. Proponowałabym do 5 litrowego worka dodać łyżeczkę wapna tlenkowego lub kredy. Z uwagi na krótkie korzenie można stosować płytkie doniczki lub grubą warstwę drenażową w normalnych doniczkach. Podlewajmy regularnie, lecz bez przesady. Kiedy pojawią się kwiatostany warto co tydzień zastosować nawóz do pomidorów. Zawarty w nim potas sprzyja zawiązywaniu nasion i lepszemu wybarwianiu się rośliny. Można oczywiście podlewać nawozem do roślin kwitnących. Ma on nieco niższą zawartość potasu, lecz i tak wystarczy by uzyskać dobry efekt. Zatem, który nawóz jest nam wygodniej zastosować ten stosujemy. Jesienią wystarczy wyciąć jeden kwiatostan i wytrzepać np. do torebki lub pojemnika.
Rozmnażanie
Przy uprawie w ogródku wysiewamy bezpośrednio do gruntu pod koniec kwietnia. W uprawie doniczkowej wysiewamy nieco wcześniej na parapecie.
Choroby i szkodniki
Jeśli nie zalejemy to roślina pozostanie zdrowa.
Zastosowanie
W ogrodzie stosujemy jako wypełnienie miejsc po roślinach wcześnie kończących wegetację. Jest ozdobną w późniejszym okresie więc zastosować ją można praktycznie wszędzie gdzie nam wygodnie. Nawet na skalniaku z uwagi na jej niewielki wzrost.
W pojemnikach może być uprawiana samodzielnie lub w kompozycji z innymi roślinami.
Powszechnie jest wykorzystywana do tworzenia naturalnie wyglądających drzew przy tworzeniu wszelkich makiet. Do tego celu wykorzystują ją i architekci i twórcy miniaturowych stacji kolejowych, czy scen z militariami. Na zdjęciu widać, iż do tego celu ścinamy pędy w różnym okresie wegetacji i jak suszymy. Tak wysuszone kwiatostany można z powodzeniem wykorzystać do suchych kompozycji.
Uwagi
Nazwa rodzaju ”Teloxys”odnosi się do kształtu liści, w tym przypadku chodzi o spiczaste końce liści. Z greki ‚telos-τέλος’= koniec, cel i ‚oxys-ὀξύς’= ostry, kwaśny.
Nazwa gatunkowa ”aristatum” pochodzi z łaciny, gdzie ‚aristata’ = wąsaty, brodaty lub kłos zboża, takie jak owies, najeżony, postrzępiony, włosisty itd. W tym wypadku chodzi o specyficznie zbudowany kwiatostan, a później owocostan.
Nazwa gatunkowa ”Chenopodium” pochodzi z języka greckiego gdzie ‚chen-χήν‚ = gęś i ‚pous-πούς’= noga.
A
A
A
Przypisy
Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:
Fragment pędu – http://dbiodbs.units.it/carso/chiavi_pub26?spez=11605
Wiosną w doniczce + suszenie – http://www.rmweb.co.uk/community/
Makieta – http://www.data-sphere.net
A
A
A