Motylek wisetoński

21.12.2010 — zojalitwin

Schizanthus X wisetonensis

Opis

Rodzina: Solanaceae – psiankowate.

W obrębie rodzaju opisano 12-15 gatunków jednorocznych i dwuletnich. W naszych ogrodach i w pojemnikach najczęściej uprawiany jest Schizanthus X msetonensis – motylek wisetoński. Jest mieszańcem uzyskanym przez krzyżowanie S. pinnatus i S. grahamii. Mieszaniec ma silnie rozgałęzione, wzniesione pędy oraz drobno wcinane, pierzastodzielne liście. Dość duże kwiaty, prawie dwuwargowe, zebrane są w okazałe wiechy. Mieszaniec ten dorobiła się wiele wartościowych odmian, z których warto wymienić ‚Angel Wings’, ‚Mascarade’, ‚Signal’, ‚Hit Parade’ i ‚Star Parade’.

Motylki oferuje się zwykle w formie wielobarwnych mieszanek odmian. Najpopularniejsze są odmiany niskie, o zwartym pokroju, ale uprawia się także odmiany wysokie. „Star Parade” jest mieszanką odmian wielkokwiatowych, dorastających zaledwie do 20 cm wysokości. Mieszanka „Hit Parade” wyróżnia się natomiast efektownym ubarwieniem i bogactwem kolorów roślin osiągających 25—30 cm wysokości. Najwyższą z oferowanych przez handel mieszanek jest „Excelsior”, dorastająca do 40 cm wysokości.

Poza wspomnianym mieszańcem w uprawie można spotkać jeszcze trzy gatunki, a mianowicie:

Schizanthus grahamii – motylek Grahama. Osiąga do 60 cm wysokości. Pędy są słabo owłosione, prawie nagie. Liście pojedynczo lub podwójnie pierzaste, a kwiaty okazałe, purpuroworóżowe. Na dolnej wardze znajduje się pomarańczowa plamka i purpurowe prążki. Znane są również odmiany ogrodowe o białych, karminowych i fioletowych kwiatach.

Schizanthus pinnatus – motylek skrzydlaty. Dorasta do 45 cm wysokości. Liście są potrójnie pierzastodzielne. Cała roślina lepko owłosiona. Kwiaty dwuwargowe, o średnicy do 4 cm. Dolna warga fioletowa lub liliowa, górna jaśniejsza, z żółtą plamką w głębi.

Schizanthus retusus – motylek tępy. Osiąga do 50 cm wysokości i jest słabiej owłosiony niż poprzednie gatunki. Ma pierzastosieczne liście i czerwono-różowe kwiaty, u których środkowa łatka górnej wargi jest pomarańczowa. Rurka korony jest takiej samej długości jak kielich. U odmian ogrodowych spotyka się kwiaty także inaczej zabarwione.

Występowanie

Gatunki botaniczne występują na suchych, kamienistych stokach w Chile. Nasz główny bohater jest dziełem hodowców.

Wysokość

Mieszaniec i jego odmiany nie przekraczają 40 cm wysokości.

Termin kwitnienia

Kwitnie obficie od czerwca do września, po około 10-12 tygodniach od siewu.

Kolor kwiatu

Korona biała, różowa, karminowa lub lilia, pokryta jest kontrastowymi plamkami – czarnymi, brązowymi, karminowymi, ciemnofioletowymi lub żółtymi. Rurka korony jest krótsza od kielicha.

Stanowisko

Należy sadzić je w miejscach dobrze nasłonecznionych i osłoniętych od wiatru. Dla naprawdę pięknych kwiatów powinniśmy rośliny osłaniać przed deszczem bo mocniejszy deszcz mocno niszczy kwiaty.

Wymagania

Motylki mają dość znaczne wymagania siedliskowe. Z jednej strony źle znoszą silne upały i choćby jednorazowe przesuszenie, z drugiej strony nie tolerują długotrwałych opadów deszczu. Wymagają gleb próchnicznych, przepuszczalnych, o pH 6,0 czyli lekko kwaśnych. W okresie zawiązywania pąków kwiatowych należy je obficie podlewać, starannie unikając moczenia liści. Gdy wyższe odmiany dorosną do 15 cm, przycinamy stożki wzrostu, co ułatwia rozkrzewianie. One mogą wymagać podpierania.

Dla posiadaczy nie za ciepłych szklarni.

Przy uprawie doniczkowej nasiona wysiewa się w listopadzie i grudniu w szklarni. Po około 2-3 tygodniach od wschodów, siewki pikuje się do doniczek o średnicy 8 cm, a w lutym-marcu przesadza do doniczek o średnicy 10-11 cm. Odmiany ‚Hit Parade’ i ‚Star Parade’ kwitną wtedy w połowie maja, a przy zastosowaniu doświetlania nawet wcześniej.

Rozmnażanie

W 1 g nasion jest ich w zależności od gatunku, od 1500-1800 sztuk. Zatem są one drobne i musimy sobie znaleźć jakiś sposób na w miarę równy wysiew, bo siane prosto z torebki będą w jednym miejscu wysiane bardzo gęsto, a w innym prawie ich nie będzie. Wysiewa się je w marcu i kwietniu do ciepłego ogrzanego i wilgotnego podłoża. W temperaturze 13-15°C kiełkowanie trwa 14-20 dni i jest dość nierówne. Po wschodach temperaturę obniżamy do 8-10°C. Siewki pikuje się po 3-4 sztuki do doniczek o średnicy 8 cm. Zahartowaną rozsadę wysadza się do gruntu w drugiej połowie maja co 20-30 cm. Motylki są roślinami dość kapryśnymi i zbyt wysoka temperatura w czasie uprawy rozsady prowadzi do zahamowania wzrostu, a zbyt gęste ustawienie doniczek przyczynia się do szybkiego żółknięcia liści. Sadzonki wymagają także regularnego dokarmiania wieloskładnikową mieszanką nawozową najpierw w stężeniu 0,1%, po rozrośnięciu się roślin – 0,2%. Na użytek amatorski przyjmujemy na początku dajemy ¼ dawki, a później ½ dawki podanej na opakowaniu. Dopiero po wysadzeniu na miejsce stałe zwiększamy zasilanie do pełnej dawki. Natomiast uprawiane w pojemnikach dokarmiany co drugie podlewanie, ale pozostajemy przy połowie dawki. Przy czym uprawiając w donicach nawożenie zaczynamy nie wcześniej jak 6 tygodni po posadzeniu ponieważ w ziemi do kwiatów zawsze są nawozy i one muszą najpierw zostać spożytkowane. W czasie kwitnienia przejdźmy na nawozy do roślin kwitnących a najlepsze są te do roślin o długotrwałym i intensywnym kwitnieniu jak pelargonia czy surfinia.

Choroby i szkodniki

Mszyce mogą sprawiać kłopoty.

Uwagi

Motylki nadają się na kwietniki i rabaty, odmiany i gatunki niższe sadzi się na obwódkach. Najefektowniej prezentują się uprawiane w donicach, skrzynkach kwiatowych oraz w wiszących koszach. Można ustawić je w dużych grupach wzdłuż schodów lub na brzegu tarasu, gdzie można z bliska podziwiać ich oryginalne kwiaty. W doniczkach można je również uprawiać na parapetach okiennych. O takiej uprawie i ich aranżacjach można pooglądać na stronie http://press-butterflyflowers.com/?lang_switch=de Kliknięcie na obrazek otwiera go w bardzo dużym rozmiarze.